قاعده کلی در رابطه با حرف (راء) این است که : (فتحه) و (ضمه) عامل (تفخیم)

و(کسره) عامل (ترقیق) این حرف می باشد.

در تفخیم حرف (راء) ، نوک زبان به طرف بالا و در هنگام ترقیق نوک زبان به طرف پایین متمایل می گردد.

موارد تفخیم و ترقیق حرف (راء) :  راء متحرک : راء متحرک و مضموم تفخیم می شود ، مانند : مِرارً-غَفُورٌ -خَرّاصُونَ-

راء مکسور ترقیق می شود ، مانند : رِزْقًا-نُذُرِ-سَریعٌ-بُرِّزَتْ-ذِکْرٍ-اَنْذِرِ

تفخیم در لغت به معنای (بزرگداشت) می باشد و در اصطلاح ، عبارت است از :

درشت و پرحجم ادا نمودن حرف ، به طوری که دهان از صدای آن حرف پر شود .

ترقیق ،ضد تفخیم است در لغت به معنای رقیق کردن و از غلظت چیزی کاستن و در اصطلاح ، عبارت است از :

نازک و کم حجم ادا نمودن صدای حرف. ادامه مطلب...

معناى قلقله :قـلقـله در لغـت ، بـه مـعـنـاى (اضـطراب، جُنبش ) مى باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از (آزاد نمودن صداى حرف در هنگام سکون ).

حروف قلقله

حروف قلقله عبارتند از: (ب ـ ج ـ د ـ ط ـ ق ) که در عبارت (قُطْبُ جَدّ) گرد آمده اند.

در حـالت سـکـون (اعـم از ایـنـکـه ذاتـى بـاشـد یـا عـارضـى )، صـداى حـرف ، بـطـور کامل متوقّف مى گردد و تنها راه تلفّظ، آزاد نمودن صداى آنهاست .

صداى ایجاد شده ، بیشتر میل به فتحه دارد.

قلقله اى که در آخر کلمه و هنگام وقف پدید آید، آشکارتر از موردى است که در وسط کلمه باشد و چـنـانـچه مشدّد نیز باشد، قلقله از حالت قبل نیز آشکارتر مى شود. باید در قلقله غیر مشدّد، دقّت نمود که بصورت مشدّد تلفّظ نشود.

معناى استعلا :استعلا در لغت ، به معناى (برترى طلبى ، میل به بلندى ) مى باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از (میل ریشه زبان به طرف سقف دهان در هنگام تلفظ حرف ).

در اثر این صفت ، حرف حالت پرحجم و درشتى به خود مى گیرد.

حروف استعلا

حروف استعلا عبارتند از: ادامه مطلب...

بـسـیـارى از حروف عربى تقریباً به همان شکل فارسى تلفّظ مى شوند و نیازى به آموزش نـدارد و تـنـها ده حرف (ثاء، حاء، ذال ، صاد، ضاد، طاء، ظاء، عین ، غین ، واو) در زبان عربى ، تلفّظ آنها به گونه دیگرى است که به شرح آن پرداخته می شود.

حرف واو:در اداى حـرف (واو لبـهـا بدون برخورد با دندانها به حالت غنچه در مى آید و این حرف از میان دو لب تلفّظ مى شود.

حرف حاء:این حرف در فارسى به شکل ((هاء)) تلفّظ مى شود. براى تلفّظ صحیح آن کافى است آن را از وسط حلق و با فشردگى ، ادا کنیم تا با حرف (هاء) اشتباه نشود            ادامه مطلب...

معنای قراءت :

قراءت در لغت به معنای (پیوستن حروف و کلمات به یکدیگر) می باشد، و در اصطلاح ، عبارت است از :

چگونگی ادای صحیح حروف و کلمات قرآن ، به همان شیوه ای که در صدر اسلام از پیامبر اکرم (ص) شنیده شده است.

      شیوه قراءت قرآن کریم بر اساس آیه شریفه (وَ رَتِّلِ الْقُرآنَ تَرْتیلاً) باید به صورت ترتیل باشد. 

معنای ترتیل : در لغت به معنای تنظیم و ترتیب موزون می باشد.و در اصطلاح قراءت عبارت است از : خواندن قرآن به صورت منظم و شمرده که حروف و کلمات صحیح ادا شوند ، همراه با تدبر در معانی آیات. ادامه مطلب...

تنوین  نون ساکنی است که نوشته نشده ولی خوانده می شود ، حال اگر بعد از کلمه تنوین دار، کلمه ای واقع شود که اول آن

ساکن یا مشدد باشد، در این صورت دو حرف ساکن در تلفظ نزد هم قرار خواهند گرفت که به این حالت التقاء ساکنین می گویند،

برای (رفع التقاء ساکنین) نون تنوین را در تلفظ با حرکت کسره می خوانند.

مانند: لَهْوًا انْفَضُّوا         که خوانده می شود:        لَهْوَ نِ  انْفَضُّوا

   بِرَحْمَهٍ ادْخُلُوا        که خوانده می شود:         بِرَحْمَهِ نِ ادْخُلُوا

   فِسْقُ الْیَوُمَ         که خوانده می شود:          فِسْقُ نِ الْیَوُمَ

یادسپاری: در بعضی از قرآنها برای راهنمایی قاری ، نون مکسور کوچکی در زیر آن کلمه نوشته اند ، مانند: لَهْوَانِ  انْفَضُّوا ، بِرَحْمَهِنِ ادْخُلُوا ، فِسْقُنِ الْیَوْمَ  

آموزش تجوید نویسنده : علی حبیبی - محمدرضا شهیدی